Stal nierdzewna- co faktycznie kryje się pod tym pojęciem?

Nasz świat bez stali wyglądałby dziś zupełnie inaczej. To właśnie z niej powstają konstrukcje budowlane. Jest materiałem niezbędnym do tworzenia samochodów, okrętów, rakiet kosmicznych, różnych maszyn, urządzeń i innych pojazdów. Bez niej nie moglibyśmy pakować żywności do puszek, nie mogłaby powstać infrastruktura kolejowa, trakcyjna ani sieciowa, nie moglibyśmy też korzystać z instalacji elektrycznych. Świat pozbawiony stali nie przypominałby obecnego, a rozwój cywilizacyjny nie mógłby przebiegać tak dynamicznie i płynnie. 

W dzisiejszym wpisie wyjaśnimy, czym tak właściwie jest stal nierdzewna i do czego się ją najczęściej wykorzystuje. Jeżeli chcesz dowiedzieć się czegoś więcej o tym surowcu – zapraszamy do lektury!

Czym jest stal nierdzewna i jakie są jej cechy charakterystyczne?

Stal nierdzewna to grupa stali, które wykazują specyficzne właściwości fizykochemiczne. Ich najważniejszą cechą jest odporność na korozję. Mogą być zatem wystawiane na działanie zmiennych czynników atmosferycznych, rozcieńczonych kwasów, a także roztworów alkalicznych bez ryzyka zardzewienia. Nierdzewność jest uzyskiwana przez wzbogacanie stali odpowiednimi dodatkami stopowymi. 

Stal nierdzewna to stop żelaza zawierający około 10,5% chromu i około 1,2% węgla. Pierwiastki te sprawiają, że na jej powierzchni tworzy się wierzchnia warstwa pasywna, która ma skłonność do samoczynnego odbudowywania się. To właśnie ona zapewnia stali nierdzewnej odporność na korozję.

Stal nierdzewna wyróżnia się również wysokim poziomem estetyki, żaroodpornością, trwałością, doskonałym stosunkiem wytrzymałości do wagi, neutralnością biologiczną, łatwością przeróbki i czyszczenia, a także atrakcyjną ceną. Jej lśniąca, gładka powierzchnia doskonale się prezentuje, a dzięki wysokiej odporności na korozję można ją stosować nawet w agresywnym środowisku.

Od kiedy znana jest stal nierdzewna?

Historia stali nierdzewnej jest już bardzo długa. Została odkryta w drugiej połowie XIX wieku we Francji. To wtedy po raz pierwszy zauważono, że zmieszanie ze sobą żelaza i chromu jest idealnym sposobem zabezpieczania stali przed niszczącym działaniem kwaśnych substancji. Opatentowano ją w 1912 roku – dokonali tego niemieccy inżynierowie. Nazwę stal nierdzewna wymyślił z kolei pewien angielski inżynier, który stworzył mieszankę żelaza, węgla i chromu. Mieszanka ta została przez niego poddana próbie, która potwierdziła jej nierdzewne właściwości. Została ona zanurzona na dłuższy czas w occie zmieszanym z sokiem z cytryny i okazało się, że nawet wtedy materiał ten nie zardzewiał.

Do czego wykorzystuje się stal nierdzewną?

Pierwszym zastosowaniem stali nierdzewnej była produkcja sztućców. Na początku XX wieku zaczęto wytwarzać z niej noże. Dzisiaj surowiec ten ma bardzo wiele różnorodnych zastosowań. Używa się go do produkcji: budowlanych elementów konstrukcyjnych, części różnych maszyn i urządzeń, karoserii samochodowej, zbiorników i cystern, niecek basenów pływackich, narzędzi chirurgicznych, naczyń, garnków, sztućców, instalacji, części silnikowych w samolotach i rakietach, wind, klimatyzatorów, chłodni, balustrad, elewacji, kadłubów statków, platform morskich. Ze stali nierdzewnej powstają też różne mniejsze wyroby konstrukcyjne takie jak np.: śruby, gwoździe, druty, profile, blachy czy pręty.